Về cơ bản, nghề BA nói khó cũng không phải là khó nhưng nói dễ cũng không phải bởi kiến thức và kỹ năng cần có cho 1 BA trải khá là rộng và nếu điểm qua thì thấy kiểu…cái gì cũng cần.
Không như các bạn dev/test tập trung phần lớn lượng thời gian công việc vào phần "công nghệ/kỹ thuật" của phần mềm, BA vừa phải làm việc với mảng này, vừa phải có kiến thức về nghiệp vụ domain như finance, insurance, logistics…. Kỹ năng mềm của BA cũng trải rộng từ các kỹ năng cá nhân như quản lý thời gian, tư duy phản biện, giải quyết vấn đề… đến các kỹ năng tương tác, đội nhóm như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng đàm phán, thuyết trình… Thế nên không khó hiểu khi nhiều bạn "lạc lối" không biết bắt đầu từ đâu hoặc "xui" hơn là đi lệch hướng.
Quay lại với câu hỏi chính, vậy thì bạn cần gì để có thể bắt đầu với nghề BA?
Thứ nhất, với các bạn từ ngành khác qua, các bạn cần tìm hiểu xem phần mềm là gì và cách thức 1 dự án phần mềm hoạt động. BA là 1 thành viên trong đội ngũ xây dựng phần mềm nên bạn cần biết được mình là ai và mình sẽ làm gì trong dự án đó. Đây là kiến thức phải có đối với các bạn trái nghành. Tuy nhiên các bạn chưa cần đi sâu, hiểu để biết nó như thế nào đã, đi sâu quá là không cần thiết khi mới bắt đầu.
Tiếp theo, việc tìm hiểu các thuật ngữ chuyên ngành (terminology) của BA và của ngành công nghệ phần mềm cũng là cần thiết. Không riêng gì trong việc đi làm, kể cả việc bạn google thông tin hoặc tìm đọc các bài viết về BA, bạn cũng sẽ gặp không ít các từ ngữ chuyên môn. Việc tìm hiểu chúng sẽ làm cho kiến thức mà bạn đọc được tiếp thu một cách chính xác hơn.
Sau đây mới là phần trực tiếp liên quan đến BA khi mà bạn phải tìm hiểu tới quy trình làm việc với yêu cầu của BA từ thu thập tới phân tích rồi tài liệu hoá, xác minh… Hiểu rõ từng bước thì mới biết được mình cần học cái gì. Ví dụ với bước thu thập yêu cầu, bạn sẽ có nhiều kỹ thuật cho việc này như interview, brainstorming, workshop…, và để làm được những việc này bạn sẽ phải cần các kỹ năng như giao tiếp, kỹ năng đặt câu hỏi, đàm phán và cả phân tích nữa.
Với các bạn mới vừa được tuyển vào vị trí BA, bạn sẽ thấy mình chưa được giao ngay mọi đầu việc của 1 BA trong dự án. Tuỳ công ty mà có thể các bạn sẽ đc tham gia 1 phần của việc thu thập/lấy yêu cầu, phân tích và quản lý yêu cầu. Từ đó trình bày các yêu cầu dưới dạng tài liệu, mức sơ lược như tài liệu business requirement, user requirement, hay chi tiết hơn như SRS, functional document.
Kế đó, bạn có thể tìm hiểu các kỹ năng liên quan đến việc phân tích, sử dụng các technique khác nhau để phân tích rõ 1 yêu cầu và tìm ra cái khách hàng thực sự muốn là gì. Và các kỹ năng về mô hình hoá sử dụng UML, Mình không khuyến khích các bạn làm BPMN vì nó chưa phải là cái mà các bạn nên tiếp xúc khi mới bắt đầu. Với UML, cũng không nên đi sâu vì UML bao gồm nhiều loại diagram và không phải cái nào cũng dùng. Dựa trên kinh nghiệm làm việc và đào tạo thì mình khuyên các bạn tìm hiểu về cross-functional diagram, activity diagram, state transition diagram, use case diagram và entity relationship diagram (ERD, muốn tìm hiểu rõ ERD các bạn cũng cần tìm hiểu sơ bộ về database và SQL - tìm hiểu/học đến đây thì bạn đã đi sâu hơn vào cấu tạo và xây dựng 1 phần mềm rồi).
Cuối cùng, nên thử trình bày kết quả tìm hiểu học tập được dưới dạng 1 tài liệu của BA. Phổ biến nhất là SRS, các bạn có thể tìm được template các tài liệu này ở web: BAtimes - đây là web có khá nhiều kiến thức về BA trên thế giới.
Đến đây chắc cũng giải đáp phần nào được câu hỏi trên rồi. Nếu các bạn vẫn còn thắc mắc thì đừng ngại mà pm trực tiếp cho mình nhé.
Comments